Linux’ta Sıkıştırma Yapmak ve Açmak

Merhabalar. Bu defa linuxta dosya ve klasör sıkıştırma (Arşiv) ve sıkıştırılmış dosyaları nasıl açacağınızı anlatacağım. Aslına bakarsanız heryerde rastlanan komutları kendimce vereceğim.

Bu yazılan komutları SSH üzerinden yada linux kullanıyorsanız konsol/terminal üzerinden çalıştırmalısınız.

İlk uzantımız Windows kullanıcıları içindir. zip uzantısı.

Dosya sıkıştırmak için;

zip DosyaAdi.zip DosyaAdi

Peki dosya değilde klasör sıkıştırmak istersek o zaman -r parametresini eklersek iyi olur. (Ubuntu kullanıyorsanız önemli değildir.)

zip -r klasor.zip KlasorAdi

Peki zipli dosyaları açmak istersek;

unzip DosyaAdi.zip

zip ile sıkıştırılmış dosya.zip dosyasını açar. Peki zip dosyası şifreli ise ne yapacağız? Çok basit -P parametresini ve şifreyi komuta ekleyecez. Şöyle;

unzip -P DosyaSifresi DosyaAdi.zip

Peki unzip ile dosyayı farklı klasöre açabilir miyiz? Evet açabiliriz. Komut son derece basit;

unzip DosyaAdi.zip -d /acacagimizklasor

Çoğu zaman varsayılan olarak unzip kurulu değildir.

yum install unzip diyerek kurulum yapmanız gerekebilir.

zip uzantısından sonra rar uzantısına geçelim. Bunlar windows üzerinden tanıdığınız şeyler olduğundan önceliği bunlara verdim.

Dosya sıkıştırmak için;

rar a -ap DosyaAdi.rar DosyaAdi

Şifre koyarak dosya sıkıştırmak için;

rar a -ap -p DosyaAdi.rar DosyaAdi

(DİKKAT : Komut sonrası şifreyi soracak ve siz iki defa aynı şifreyi yazmalısınız.)

rar komutunda yer alan -ap parametresi olmadan da sıkıştırma yapabilirsiniz. Ancak -ap parametresini kullanınca içine kurtarma kaydı ekler. Yani sağlıklı bir sıkıştırma olur. Peki WinRAR ‘da alışık olduğumuz gibi parçalı olarak rar dosyası oluşturabilir miyiz? Elbette.

rar a -v200M DosyaAdi.rar DosyaAdi

200M ‘lık parçalar halinde sıkıştırma yapacaktır. Dosya uzantısından önce .part000XX gibi ekleme olacaktır. Buna dikkat ediniz. Siz istediğiniz değeri kullanabilirsiniz.

rar uzantılı dosyaları açmak için;

unrar e DosyaAdi.rar

Şifreli ise;

unrar e -p DosyaSifresi DosyaAdi.rar

Peki unrar komutunun güzel bir özelliğinden daha bahsedeyim. Dosyaları açmadan içindekilerin listesine ulaşabiliriz.

unrar l DosyaAdi.rar

Şimdi sıra gzip ve tar, tar.gz uzantılarına geldi. tar konusunu biraz uzun işledim. Umarım sıkılmazsınız.

gzip ile sıkıştırma ve açma yöntemi

Dosya sıkıştırmak için

gzip -9 DosyaAdi

Dosya açmak için

gunzip DosyaAdi.gz

TAR ile ilgili işlemler;

tar ile sıkıştırma diye birşey yok aslında. tar uzantılı dosyalar sadece klasörler ve dosyaların tek dosya haline getirilmiş halidir. Eğer dosyanın sonunda .tar değilde .tar.gz ve/veya .tar.bz2 (aslında sonunda z harfi varsa sıkıştırılmıştır diyebiliriz) varsa o zaman sıkıştırılmış dosya olur.

klasörleri ve dosyaları tar uzantılı hale getirmek için komutumuz şu şekildedir:

tar -cvf dosyalar.tar dosya1 dosya2 dosya3 ....vs

tar.gz dosyası yapmak için;

tar cvzf DosyaAdi.tar.gz DosyaAdi

tar.bz2 dosyası yapmak için;

tar cvjf DosyaAdi.tar.bz2 DosyaAdi

Peki bu dosyaları nasıl açarız? tar.gz açmak için;

tar xvzf DosyaAdi.tar.gz

tar.bz2 açmak için;

tar xvjf DosyaAdi.tar.bz2

tar uzantılı dosyaları açmak için;

tar -xvf DosyaAdi.tar

tar uzantılı dosyaların içini görmek için;

tar -tf DosyaAdi.tar

Peki unzip komutunda olduğu gibi dosyaları farklı yere açmak istersek;

tar xvzf DosyaAdi.tar.gz -C /nereyeacilacaksa/

Hop dedik. Karşımıza birde .tgz uzantısı çıktı. Bunu napacaz? Şaşırmayın. Karşınıza çıkacaktır.

tar zxvf DosyaAdi.tgz

İyi güzelde bu tar komutunda birçok parametre var. Nedir bunlar? Tam listesine tar –help diyerek ulaşabilirsiniz. Ben örnek verdiğim komutlardaki birkaç parametreyi yazacağım.

-c Create: Tar dosyasının oluşturulacağını belirtir. Sıkıştırma yaparken bu parametre gerekli.

-x Extract: Bir tar dosyasının açılacağını belirtir. Dosyayı açarken bu parametre kullanılır.

-t Tabel of contents: bir tar dosyasının iceriğinin listeleneceğini belirtir.

-v Verbose: bir tar dosyasının oluştururken ya da açılırken elden geçen dosyaların isimlerini ekrana listelemek icin kullanılır.

-z tar dosyasının sıkıştırılmış bir dosya olarak kullanılacağını belirtir. Gzip kullanılacaktır.

-f File: Oluşturulacak, açılacak ya da içindekiler tablosu listelenecek tar dosyasının adının komut satırında verileceğini belirtir.

SORUYA CEVAP: Peki tar.gz uzantılı dosya oluşturup arşiv içine eklenmiş dosyaları otomatik silmek isterseniz ne yapacaksınız? remove-files parametresini ekleyecez hepsi bu. Örnek;

tar cvzf DosyaAdi.tar.gz DosyaAdi --remove-files

Sanırım hepsini yazdım. Sorularınız olursa yorum olarak yazabilirsiniz.