Son yıllarda fidye yazılımı (ransomware) saldırıları hızla arttı ve bireylerden büyük şirketlere kadar pek çok kişi bu tehditle karşı karşıya kaldı. Fidye yazılımları, sistemlerdeki dosyaları şifreleyerek kullanıcıları rehin alır ve şifre çözme karşılığında fidye talep eder. Eğer zamanında önlem alınmazsa, kritik veriler kaybolabilir veya büyük maddi zararlar yaşanabilir.

1. Ransomware Nedir? ve Nasıl Çalışır?

Ransomware, kötü amaçlı bir yazılım türüdür ve genellikle şu şekilde çalışır:

1️⃣ Kullanıcı zararlı bir e-posta eki, bağlantı veya web sitesinden fidye yazılımını indirir.
2️⃣ Kötü amaçlı yazılım, bilgisayardaki dosyaları şifreleyerek erişimi engeller.
3️⃣ Kurban, ekranda bir mesaj görür: “Dosyalarınız şifrelendi! Şifreyi almak için fidye ödeyin.”
4️⃣ Saldırganlar, Bitcoin gibi takip edilemeyen ödeme yöntemleriyle fidye talep eder.

Fidye yazılımları, bireysel kullanıcıları, şirketleri ve hatta devlet kurumlarını bile hedef alabilir. Ödeme yapılsa bile dosyaların kurtarılacağına dair hiçbir garanti yoktur!

2. Yaygın Fidye Yazılımı Türleri

A. Locker Ransomware (Erişim Engelleyen Fidye Yazılımı)

📌 Risk: Bilgisayarınızın tüm sistemine erişimi engeller. Sadece belirli bir mesaj ekranda kalır.

✅ Önlem:
✔ Sistem yedekleme ve antivirüs kullanarak bu tür saldırıları önleyebilirsiniz.

B. Crypto Ransomware (Dosya Şifreleyen Fidye Yazılımı)

📌 Risk: Bilgisayarınızdaki dosyaları şifreler ve çözmek için ödeme ister.

✅ Önlem:
✔ Önemli dosyalarınızı düzenli olarak harici bir diske veya bulut sistemine yedekleyin.
✔ Bilinmeyen e-postalardaki ekleri açmayın!

C. Scareware (Korkutma Yazılımı)

📌 Risk: Kullanıcıyı korkutarak sahte bir güvenlik yazılımı satın almaya zorlar.

✅ Önlem:
✔ Bilinmeyen güvenlik yazılımlarını yüklemeyin.
✔ Tarayıcı güvenliği ve reklam engelleyici kullanın.

3. Fidye Yazılımı Saldırılarından Korunma Yöntemleri

🔹 Güçlü bir antivirüs ve güvenlik yazılımı kullanın.
🔹 Dosyalarınızı düzenli olarak harici disk veya bulut sistemine yedekleyin.
🔹 Bilinmeyen bağlantılara tıklamadan önce dikkatlice kontrol edin.
🔹 Kimlik avı (phishing) saldırılarına karşı dikkatli olun.
🔹 E-posta eklerini açmadan önce kaynağını doğrulayın.

4. Fidye Yazılımına Maruz Kalırsanız Ne Yapmalısınız?

🔴 Saldırganlara fidye ödemeyin! Ödeme yaparsanız, sizi yeniden hedef alabilirler.
🔴 Bilgisayarınızı hemen ağdan ayırın ve virüsün yayılmasını engelleyin.
🔴 Bir siber güvenlik uzmanına danışarak şifre çözme araçları olup olmadığını kontrol edin.

💡 Alternatif Çözümler:
✔ No More Ransom (Europol ve siber güvenlik firmaları tarafından geliştirilen ücretsiz şifre çözme araçlarını sunar).
✔ Eğer mümkünse, bilgisayarı güvenli modda başlatıp temizleme işlemi yapın.